Jak wybrać podręcznik do j. obcego? Checklista ✅

Mamy wrzesień! A to oznacza, że niedługo październik i lektorzy staną przed wyborem nowego podręcznika na swoje lekcje z uczniami dorosłymi. Sama wielokrotnie zastanawiałam się, jaki podręcznik będzie najlepszy i co powinnam wziąć pod uwagę wybierając nowy.

Postanowiłam zebrać cechy dobrego podręcznika i ująć ją w formie checklisty, by być może ułatwić podjęcie decyzji. 

DOBRY PODRĘCZNIK…

✅ koncentruje się na komunikacji – znajdziesz w nim wiele zadań otwartych odnoszących się do treści,

✅ bazuje nie tylko na języku standardowym, ale przedstawia również przykłady języka autentycznego,

✅ zakłada ćwiczenie wszystkich sprawności – czytania, słuchania, mówienia, pisania,

✅ poszerza słownictwo,

✅ poszerza zrozumienie gramatyki,

✅ zwraca uwagę na ćwiczenie prawidłowej wymowy,

✅ zwraca uwagę na ćwiczenie prawidłowej pisowni,

✅ uwzględnia aspekty uwarunkowane kulturowo, takie jak typowo poruszane tematy, język ciała (o ile to istotne),

✅ przekazuje wiedzę dotyczącą kultury rodzimych użytkowników języka,

✅ podaje autentyczne przykłady dotyczące kultury,

✅ przekazuje wiedzę dotyczącą realiów życia rodzimych użytkowników języka,

✅ podaje autentyczne przykłady dotyczące realiów życia,

✅ rozbudza świadomość i ciekawość różnic międzykulturowych,

✅ buduje pozytywne postawy wobec innych kultur,

✅ progresja trudności następuje stopniowo i w logiczny sposób,

✅ przedstawia w jasny sposób cele językowy uczniowi,

✅ jest przejrzysty i atrakcyjny wizualnie,

✅ umożliwia samokontrolę osiągnięć,

✅ jest zorientowany i otwarty na ucznia, odnosi się do jego zainteresowań, stylów uczenia się, potrzeb

✅ rozwija autonomię uczniów, zachęca do refleksji nad własnym procesem uczenia się,

✅ umożliwia samodzielną pracę uczniów, by nadrobić zaległości, dzięki jasnym instrukcjom, pomocą wizualnym,

✅ wprowadza i umożliwia ćwiczenie materiału w sposób ciekawy, angażujący i niekonwencjonalny,

✅ rozwija niejęzykowe umiejętności uczniów np. logicznego myślenia,

✅ pasuje do stylu życia uczniów, jest dostępny w formie elektronicznej, umożliwia uczenie się w wybranym przez ucznia dorosłego miejscu i czasie bez konieczności noszenia podręcznika przy sobie.

 

Powyższa checklista powstała na podstawie mojego doświadczenia, długich rozmów z koleżankami i kolegami po fachu, oraz książki “Metodyka nauczania języka niemieckiego” Zofii Chłopek. Każdy z powyższych punktów można omówić osobno, ale ten wpis zamieniłby się w książkę, a nie o to w tym artykule chodzi. Skupię się na tych punktach, które uważam za najważniejsze i nie do końca oczywiste przy wyborze podręczników – zwłaszcza w dzisiejszych czasach. 

Wydawnictwo Hueber, którego książki bardzo lubię, cenię i od lat z nich korzystam, przesłało mi najnowszy kurs przeznaczony do nauczania dorosłych. To moja działka, więc ochoczo zabrałam się do przeglądania Momente – bo właśnie tak nazywa się nowy podręcznik – i sprawdzenia, czy znajdę w nim realizację powyższych punktów. Jak napisałam wcześniej, zajmę się najważniejszymi dla mnie punktami.

 

✅ Przekazuje wiedzę dotyczącą realiów życia rodzimych użytkowników języka.

Jestem zdania, że jeśli mówić o historii to w kontekście tego, jak wpływa na mieszkańców obecnie, jak ich ukształtowała oraz pokazywać ją poprzez historie konkretnych ludzi, ponieważ pamiętamy znacznie lepiej konkretne historie, a nie fakty. Spójrz na te fragmenty Momente:

A tutaj w świetny sposób wytłumaczone zostały popularne niemieckie nazwiska, jednocześnie wprowadzając nazwy zawodów, a do tego uczniowie mają poszukać znanych osób z tymi nazwiskami, jak Richard Wagner, czy Herta Müller, dla mnie ekstra!

✅ Buduje pozytywne postawy wobec innych kultur.

Pokazywanie różnorodności i wielokulturowości, jako coś zupełnie normalnego i ubogacającego to ważne zagadnienie w świecie, bo ułatwia naszą koegzystencję. Cieszę się, ten aspekt jest widoczny również w podręcznikach, tu fragment z Momente:

 

✅ Pasuje do stylu życia uczniów, jest dostępny w formie elektronicznej, umożliwia uczenie się w wybranym przez ucznia dorosłego miejscu i czasie bez konieczności noszenia podręcznika przy sobie.

 Na koniec aspekt, który zachwycił mnie w Momente. Całkowite sprzężenie wersji drukowanej z materiałami cyfrowymi! Kupując książkę w druku, dostajesz indywidualny kod, dzięki któremu po zalogowaniu masz tę książkę w wersji cyfrowej, takie 2 w 1. Do tego dostępna jest aplikacja na telefon, która po zalogowaniu również oferuje wersję cyfrową książki. Dla mnie jako nauczycielki to rewolucja i niesamowita wygoda. Wiem, że z perspektywy uczniów wygląda to podobnie. Gdy uczeń jest w podróży służbowej, podróżuje, lub pilnuje psa u znajomych na wsi, co często obecnie ma miejsce, nie myśli o tym, czy podręcznik do niemieckiego ma przy sobie – w tym kształcie nie ma obaw! To rozwiązanie pozwala na uczenie się i nauczanie zarówno w trybie offline, jak i online. Po cyfrowej książce również można pisać, i zaznaczać ważne fragmenty, jak po papierowej. Do książki NIE została dołączona płyta CD – nareszcie! Kto w dzisiejszych czasach ma jeszcze komputer z napędem CD? 😉 Wszystkie nagrania dostępne są online. Autorzy Momente zauważyli również problem zróżnicowanych grup i coraz większą popularność pracy metodą klasy odwróconej (flipped classroom, umgedrehter Unterricht) i dołączają “Erklärvideos” dotyczące gramatyki. Sami zobaczcie, jak to wygląda. Ja już nie mogę doczekać się korzystania z tego podręcznika na lekcjach!

Tutaj przykład wideo wyjaśniającego gramatykę. Przedstawia zagadnienie czasowników złożonych rozdzielnie, to temat przewidziany na poziom początkujący, co niełatwo przedstawić za pomocą języka docelowego, a jednak Erklärvideos są zrozumiałe nawet dla uczniów na poziomie początkującym.

Chcesz sobaczyć więcej wideo? Kliknij tutaj.

A tu jeszcze więcej i możliwość zamówienia Momente.

A co dla Ciebie jest najważniejsze w podręczniku?

Daj znać,

Martyna